artykuł promocyjny
Jedną z kluczowych instalacji w projektach nowoczesnych, energooszczędnych domów (w tym domów pasywnych) jest rekuperacja, czyli wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Obok fotowoltaiki czy pompy ciepła jest to jeden z istotnych układów pozwalających na generowanie oszczędności i ekologiczne ogrzewanie. By rekuperacja działała prawidłowo, ważne jest jej odpowiednie wykonanie na podstawie przemyślanego projektu.
fot.: Rekuperatory.pl
Rekuperacja jest nowoczesnym, wydajnym rozwiązaniem w dziedzinie wentylacji. Sukcesywnie wypiera wentylację grawitacyjną, która gorzej sprawdza się w budynkach dobrze izolowanych, nastawionych na energooszczędność. Wentylacja grawitacyjna ma niską wydajność latem i powoduje duże straty ciepła zimą. Użytkownik nie ma kontroli nad procesem cyrkulacji powietrza i nie ma możliwości filtrowania nawiewanego powietrza.
W układzie wentylacji z odzyskiem ciepła centralnym punktem jest rekuperator, czyli urządzenie generujące ruch powietrza. Dzięki temu do pomieszczeń może dostać się świeże powietrze z zewnątrz, a zużyte powietrze (nasycone dwutlenkiem węgla, wilgocią, domowymi zanieczyszczeniami) jest odprowadzane na zewnątrz. I tu właśnie zachodzi wspomniany odzysk ciepła - powietrze jest zużyte, ale nagrzane dzięki wyższej temperaturze panującej w domu. Ciepło to zamiast wypuszczać na zewnątrz można odzyskać dzięki rekuperatorowi i wykorzystać do ogrzania domu.
Rekuperację można zamontować bez wcześniej przygotowanego projektu. Jednak czy to rozsądne? W porównaniu z kosztem rekuperatora i całej instalacji, cena za usługę wykonania projektu nie jest wygórowana. Tym bardziej, że dzięki projektowi zyskujemy większą pewność, że instalacja będzie działać w prawidłowy sposób, odpowiadający potrzebom domowników i charakterystyce budynku. Wykonanie projektu umożliwia również oszacowanie kosztu wykonania instalacji rekuperacji wraz z zakupem centrali wentylacyjnej.
fot.: Iglotech
Warto wiedzieć, że czym innym jest projekt rekuperacji dla dopiero budowanego domu, a czym innym projekt, który musi dopasować się do już zaistniałych warunków. Wykonanie instalacji rekuperacji w istniejącym budynku będzie wymagać większej pracy i może wiązać się z wyższymi kosztami, dlatego im wcześniej inwestor zdecyduje się na rekuperację, tym lepiej, choćby poprzez montaż kanałów wentylacyjnych już w czasie budowy domu (rekuperator można przecież dokupić później). Jeśli w domu nie ma odpowiednich kanałów wentylacyjnych, wykonanie rekuperacji może wiązać się z potrzebą kucia ścian i rodzić ryzyko kolizji z innymi instalacjami. Projekt rekuperacji dla istniejącego domu jest więc o wiele trudniejszy, musi uwzględniać wiele czynników i nie pozwala na taką elastyczność, co w przypadku nowo powstającego budynku.
ZOBACZ TAKŻE: Wentylacja w starym domu
Projekt rekuperacji powinien być wykonany indywidualnie dla konkretnego budynku z parametrami dobranymi w taki sposób, by rekuperacja jak najefektywniej spełniała swoje zadania - dostarczała przez cały rok świeżego powietrza i wydajnie odzyskiwała ciepło z wydalanego powietrza.
W skrócie w projekcie rekuperacji powinny znaleźć się takie informacje jak:
fot.: Mitsubishi Electric Europe
Spośród wymienionych czynników najważniejszy jest bilans powietrza w budynku. Obliczenie bilansu musi zostać poprawnie przeprowadzone. Ważna jest tu zgodność z polskimi normami, tak by dobrać odpowiednią ilość powietrza, gwarantującą komfort powietrzny wewnątrz budynku. Kalkulacje te w prawidłowo wykonanym projekcie uwzględniają przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń i indywidualne potrzeby i oczekiwania domowników. Ważne jest by strumień powietrza nawiewanego i wywiewanego miały jednakową wartość wydatku. Dzięki temu rekuperacja odzyskuje ciepło z maksymalną możliwą wydajnością. Zbyt duży wydatek nadmiernie wysuszy pomieszczenia w sezonie grzewczym i spowoduje większe zużycie prądu, a zbyt niski wydatek oznacza niedostateczną wentylację, nadmierną wilgotność i ryzyko koncentracji zanieczyszczeń. Zgodnie z wytycznymi wymiana powietrza w pomieszczeniach w ciągu godziny powinna wynosić tyle, ile wynosi kubatura mieszkania. Na jednego użytkownika minimalna wartość wymiany wynosi 30 m3/h.
Projekt powinien uwzględniać również sposób poprowadzenia kanałów wentylacyjnych i ich optymalne rozmiary (średnice). Ważne jest, by kanały wentylacyjne nie krzyżowały się i nie kolidowały z innymi instalacjami (np. kanałami centralnego odkurzacza czy centralnego ogrzewania). Najlepiej by kanały wentylacyjne biegły przez pomieszczenia ogrzewane lub o odpowiedniej izolacji, co zapobiegnie stratom ciepła. Jeśli chodzi o wymiary kanałów, ważne jest tu odpowiednie dobranie średnic przewodów - od nich zależy optymalny przepływ powietrza, zgodnie z wyliczeniami ujętymi w bilansie.
fot.: Heatpex
W projekcie wentylacji istotne jest również właściwe ulokowanie czerpni i wyrzutni. W instalacjach klima-went elementy te powinny być zabezpieczone przed czynnikami atmosferycznymi (wiatr, opady). Czerpnia i wyrzutnia nie powinny też być umieszczone zbyt blisko siebie, bo wówczas wywiewane z wyrzutni zużyte powietrze może być znów wciągnięte do środka. Elementy te umieszcza się w odległości przynajmniej 1,5 m od siebie.
Projekt uwzględnia również rozmieszczenie nawiewników. Nawiew może odbywać się z sufitu, podłogi i ściany (najlepszy jest jednak nawiew w górnej części pomieszczenia). Ważne jest to, by anemostaty i kratki nawiewne były lokalizowane w możliwie największej odległości od drzwi wejściowych.
ZOBACZ TAKŻE: Zasady rozmieszczenia kratek wentylacyjnych i anemostatów
Kolejny czynnik to sposób izolacji termicznej kanałów wentylacyjnych. Odpowiednia izolacja przewodów wyklucza kondensacje pary wodnej i minimalizuje straty ciepła - w bezpośredni sposób ma to wpływ na efektywność energetyczną całego układu.
ZOBACZ TAKŻE: Kanały wentylacyjne - jak zaizolować
fot.: Global-Tech
Wykonawca projektu powinien też dobrać rekuperator o odpowiednich parametrach. Ważna jest tu wydajność w m3/h dla danego spręża (wyrażanego w Pa). Urządzenie o zbyt niskiej wydajności nie zapewni odpowiedniego przepływu powietrza w każdym miejscu w instalacji.
ZOBACZ TAKŻE: Jak dobrać rekuperator
W projekcie powinno też zostać oznaczone pomieszczenie do ulokowania centrali wentylacyjnej (rekuperatora). Urządzenie najlepiej zainstalować w pomieszczeniu ogrzewanym lub o dostatecznym poziomie izolacji. Dzięki temu nawiewane powietrze będzie miało najbardziej komfortową temperaturę (zimą nie będzie ulegać wychłodzeniu, a latem nagrzaniu).
ZOBACZ TAKŻE:
